O convento de Herbón, en Padrón, declarado Ben de Interese Cultural

O Consello da Xunta vén de declarar Ben de Interese Cultural (BIC), coa categoría de monumento, o Convento franciscano de Santo Antonio de Herbón, no termo municipal de Padrón. Esta medida da a máxima protección para esta mostra excepcional da arquitectura relixiosa en Galicia, á vez que atende ás peticións do propio Concello de Padrón e da comunidade veciñal, que solicitaban a compatibilidade coa actividade agraria, en especial co cultivo do pemento de Herbón, dentro do ámbito de protección do ben, sempre que se manteña a estrutura territorial e as características xerais da paisaxe cultural do ámbito, fundamentalmente agraria. Deste xeito, compatibilizarase a protección como BIC co respecto á economía agraria local.

O ámbito de protección do BIC estenderase ao outro lado do río Ulla, incluíndo o bosque autóctona tradicional que rodea o convento. Ademais, a maiores do conxunto de elementos que compoñen o complexo conventual de San Antonio de Herbón, a franxa incluirá tamén a Igrexa de Santa María de Herbón, que xa en si mesma está declarada como Ben de Interese Cultural. O obxectivo é elaborar un contorno homoxéneo que garanta a preservación deste espazo e a súa contemplación, tanto desde o propio ben como desde os puntos de vista próximos. Na imaxe anexa detállase o perímetro do mesmo.

Respecto ás demandas dos veciños e ao uso do solo, na demarcación do ámbito de protección, tívose especial coidado en establecer límites obxectivamente recoñecibles, sempre que iso fose posible, trazándose a liña perimetral do contorno sobre camiños e lindes de parcelas. En calquera caso, permitirase a implantación de invernadoiros con destino exclusivo ao uso agrario que se instalen con materiais lixeiros e facilmente desmontables en todo o ámbito afectado pola declaración de ben de interese cultural. A súa tipoloxía, condicións de deseño e dimensións, deberá ser congruente coas características do contorno e alterar o mínimo posible o carácter paisaxístico da zona; e non poderán impedir a contemplación do conxunto protexido.

Elementos de gran valor patrimonial

Coa declaración de Convento de San Antonio de Herbón como BIC, a Consellería de Cultura e Educación recoñece o importante valor patrimonial deste convento, que conta con elementos de gran valor cultural, merecedores da máxima protección. Neste sentido salientan tanto o adro - coa estatua de San Francisco- como o claustro, cruceiro, patio e o coñecido como ‘pavillón do cardeal’, en honra do arcebispo Martín Herrera. A sancristía barroca do convento, construída no ano 1730, está tamén considerada como unha obra meritoria da arquitectura conventual galega, un valor compartido coa imaxinería - na súa meirande parte traballos de Xosé Gambino e Xosé Ferreiro-, o conxunto de retablos, o cadeirado dos freires o órgano do templo, e outras pezas como un cadro da virxe de Guadalupe realizado en México en torno ao ano 1734.

Ademais da importancia histórica do inmoble froito da súa propia natureza, morfoloxía e devir histórico e da relevancia artística dos bens mobles e accesorios que forman parte integrante del, cómpre mencionar que na horta conventual conviven espazos destinados á produción hortofrotícola con outros elementos ornamentais que inciden no valor ambiental do lugar. Así, xunto á celebre palmeira de Palestina- traída, segundo di a tradición, dende Xerusalén no século XV por un freire, ou, segundo algúns, polo trobador Xoán Rodríguez de Padrón -, e o estanque e a fonte de San Francisco, alternan xardíns, prados, viñedos ou froiteiras, e toda una variada mostra de produtos procedentes dos máis variados lugares. Non en balde, o convento serviu, na súa época de dedicación como colexio de misioneiros, como entrada de plantacións importadas de ultramar, tales como patacas e pementos, que unha vez adaptados a este territorio, se incorporaron á tradición popular.

Fotogtafía: http://www.turgalicia.es